Rodzaje antykoncepcji

Treść opracowana przez

Zespół redakcyjny 121doc

Treść sprawdzona przez

Dr. Caroline Fontana

Ostatnia aktualizacja

13 kwiecień 2021

5 min czytania

Metody damskiej antykoncepcji uległy zmianom na przestrzeni lat. Obecnie istnieje wiele zróżnicowanych opcji, które pomagają kobietom uniknąć niechcianej ciąży. Antykoncepcja oferuje wybór rozwiązań takich jak tabletki hormonalne, minipigułki, krążki dopochwowe, plastry czy implanty. Kobiety mogą także wybrać pomiędzy antykoncepcją hormonalną oraz mechaniczną.

“Dobranie odpowiedniej metody antykoncepcji może być długim procesem”

Dobranie antykoncepcji, która w pełni odpowiada Twoim potrzebom może być długotrwałym procesem, więc chcielibyśmy zapewnić Ci wszystkie informacje, których potrzebujesz.

Historia antykoncepcji

Historia dzisiejszej antykoncepcji rozpoczęła się na początku XX wieku od działań ruchu amerykańskich feministek. Margaret Sanger, która była edukatorką seksualną, pisarką, pielęgniarką i aktywistką, otworzyła pierwszą klinikę antykoncepcyjną w 1916 roku. Placówka została niestety zamknięta 9 miesięcy później, gdyż uznano, że naruszyła Ustawę Comstocka i związane z nią prawa (Ustawa Comstocka uznawała antykoncepcję i powiązane z nią tematy za obsceniczne). W rezultacie, doprowadziło to do aresztowania Sanger, co z kolei spowodowało poruszenie wśród ludzi związanych z ruchem feministycznym, którzy poparli pracę Sanger nad antykoncepcją.

W 1921 roku, Sanger założyła pierwszą ligę antykoncepcyjną w Stanach Zjednoczonych. Została jednak szybko skrytykowana za jej rasistowskie poglądy, takie jak eugenika. Sanger chciała, aby antykoncepcja była używana do eliminacji “niższych ras”. Używanie jej nazwiska zostało wykluczone przez kliniki planowania rodziny oraz aborcyjne w Stanach Zjednoczonych.

Niemniej jednak, te wydarzenia rozpoczęły historię antykoncepcji i wprowadziły rozdział seksu od prokreacji. Spowodowało to, że kobiety mogły odzyskać władzę nad ich życiem seksualnym.

Pierwsze tabletki antykoncepcyjne zostały stworzone w latach 50. XX wieku. W 1957 roku, substancje noretyndron, mestranol i noretysteron (z estrogenem) zostały zatwierdzone przez FDA (Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków) jako środek na zaburzenia menstruacji, a w 1960 roku jako środek antykoncepcyjny.

Po tym przełomowym wydarzeniu, pojawiło się więcej tabletek z progestagenem, takich jak dezogestrel w 1982 i gestoden w 1987. Są one często nazywane tabletkami trzeciej generacji.

Yasmin, pierwsza tabletka dwuskładnikowa, weszła na rynek w 2002 roku. Jej stosowanie polega na przyjmowaniu tabletki przez 21 dni, a następnie na robieniu 7 dni przerwy co miesiąc, podczas której dochodzi do krwawienia z odstawienia.

Tabletki z samym progestagenem zostały opracowane już w latach 60 XX wieku, jednak weszły na rynek dopiero w 2002 roku.

Tabletki dwuskładnikowe

Tabletki antykoncepcyjne, a zwłaszcza tabletki dwuskładnikowe, są najpopularniejszą metodą zapobiegania ciąży. Ich działanie nie odpowiada jednak wszystkim kobietom. Na szczęście, istnieje wiele innych metod, które są lepiej dopasowane do potrzeb pozostałych kobiet.

Krążek dopochwowy

Krążek dopochwowy jest elastycznym pierścieniem, który stopniowo uwalnia niską dawkę estrogenu i progestagenu. Krążek należy umieścić w pochwie na 3 tygodnie po których należy go wyjąć i zrobić 7 dni przerwy, podczas której dochodzi do krwawienia z odstawienia. Ta metoda jest postrzegana jako bardzo wygodna, może także złagodzić trądzik i skurcze menstruacyjne.

Plastry antykoncepcyjne

Plastry antykoncepcyjne należy także stosować przez 3 tygodnie, z 7 dniami przerwy. Plastry stopniowo uwalniają estrogen i progestagen, które są syntetycznymi odpowiednikami hormonów naturalnie wytwarzanych przez organizm kobiety. Plastry można przyklejać na obszary ciała takie jak pośladki, ramiona, przedramiona lub brzuch. Nie należy ich przyklejać na piersi. Plastry są odporne na działanie wody, więc nie trzeba się martwić zdejmowaniem ich do kąpieli.

Wkładka wewnątrzmaciczna

Niektóre środki antykoncepcyjne wymagają aplikacji przez lekarza. Są to: implant i wkładka wewnątrzmaciczna, zwana także spiralą.

Implant to cienki drucik zawierający progestagen, który jest przez niego powoli uwalniany. Lekarz umieszcza implant pod skórą na przedramieniu. Ta metoda antykoncepcji ma skuteczność 99% i nie trzeba jej wymieniać nawet przez 4 lata.

Wkładka wewnątrzmaciczna ma kształt litery “T” i także jest umieszczana w macicy przez lekarza. Istnieją dwa rodzaje wkładek: miedziane i hormonalne.

We wkładce miedzianej, właściwości tego metalu działają plemnikobójczo. Wkładki nie trzeba wymieniać nawet przez 10 lat.

Hormonalna wkładka wewnątrzmaciczna zawiera progestagen, który zapobiega dostaniu się plemników do komórki jajowej.

W zależności od rodzaju, wkładki wewnątrzmaciczne nie muszą być wymieniane przez 3,5 lub nawet 10 lat. Mają skuteczność 99%.

Tabletka dzień po

Antykoncepcja awaryjna, zwana także tabletką dzień po, została opracowana w latach 60. XX wieku, a na rynek weszła w latach 80. XX wieku. W zależności od rodzaju, można ją przyjąć do 72 lub 120 godzin po stosunku bez zabezpieczenia, jednak dla najlepszej efektywności powinna być przyjęta w ciągu pierwszych 24 godzin.

Tabletka dzień po działa na dwa różne sposoby; zapobiega uwolnieniu komórki jajowej przez jajniki oraz wpływa na ścianę macicy, sprawiając że zapłodnionej komórce będzie się trudniej w niej zagnieździć.

Należy podkreślić, że antykoncepcja awaryjna nie powinna być używana jako regularna metoda zapobiegania ciąży. Powinno się ją stosować wyłącznie w sytuacjach, gdy zwykle stosowane zabezpieczenie zawiedzie.

Drugim, mniej znanym rodzajem antykoncepcji awaryjnej jest wkładka wewnątrzmaciczna. Może być umieszczona w macicy nawet do 5 dni po stosunku, a jej działanie polega na zapobieganiu zapłodnienia komórki jajowej.

“Ciało każdej kobiety reaguje inaczej na różne metody antykoncepcji”

Każda z nas jest inna

Ciało każdej kobiety reaguje inaczej na poszczególne metody antykoncepcji, więc to co sprawdza się u Ciebie, może nie być odpowiednie dla kogoś o innym stylu życia. Dlatego proces dobrania odpowiedniej metody jest bardzo indywidualny.

Bardzo ważne jest, aby udostępnić lekarzowi swoją historię medyczną podczas decydowania o wyborze metody antykoncepcji. Czynniki takie jak wiek, palenie papierosów, czy problemy zdrowotne mogą mieć wpływ na działanie antykoncepcji.

Skutki uboczne antykoncepcji

Antykoncepcja, tak jak każdy lek, może wywołać skutki uboczne. Niektóre z częściej spotykanych skutków to: ból głowy, wzdęcia, skurcze brzucha, przybranie na wadze lub jej utrata. Dla tabletek dwuskładnikowych, powszechnym skutkiem ubocznym są także huśtawki nastroju. Z kolei dla minipigułek, charakterystyczny jest spadek libido, uderzenia gorąca i nieregularne miesiączki.

Skutki uboczne mogące wystąpić przy stosowaniu krążka antykoncepcyjnego to: ból brzucha, plamienie między okresami i nadwrażliwość piersi. Jeżeli chodzi o plastry antykoncepcyjne, mogą one powodować ból głowy, nadwrażliwość piersi oraz huśtawki nastroju.

Która metoda jest dla Ciebie najbardziej odpowiednia?

Po zapoznaniu się ze wszystkimi dostępnymi metodami antykoncepcji oraz ich wpływem na organizm, powinnaś się zastanowić, która z nich będzie dla Ciebie najbardziej odpowiednia. Pomyśl, czy wolisz opcję do stosowania codziennie lub raz w miesiącu. Jeżeli często zapominasz o przyjmowaniu leków, metody takie jak krążek czy plaster mogą okazać się dla Ciebie lepszym rozwiązaniem! Jeśli jesteś podatna na huśtawki nastrojów lub inne zmiany, możesz się także zastanowić nad wyborem antykoncepcji mechanicznej, takiej jak miedziana wkładka domaciczna. Pamiętaj, aby przy wyborze uwzględnić swoje indywidualne potrzeby.

Pomoc